يكي از اصلي‌ترين راه‌هاي حفاظت و نگهداري از جعبه دنده يا گيربكس، استفاده صحيح و تعويض به موقع روغن گيربكس است. انتخاب بهترين روغن گيربكس اتوماتيك و دستي يكي از دغدغه‌هاي رانندگان به شمار مي‌آيد. بهترين زمان تعويض روغن گيربكس در هر خودرو مطابق با دفترچه راهنماي خودرو در نظر گرفته مي‌شود. اما در اغلب موارد براي خودرو هاي توليد داخل در بازه‌ي سي هزار تا صد هزار كيلومتر، تعويض روغن گيربكس توصيه مي‌شود.
روغن گيربكس بر اساس نوع گيربكس دستي و اتوماتيك و همچنين فاكتورهاي ديگري، بسيار متنوع مي‌شود. روغن گيربكس 206 نيز از اين قاعده مستثنا نيست.
اصلي‌ترين ويژگي روغن گيربكس دستي،گرانروي بالاي آن مي‌باشد. روغن گيربكس اتوماتيك 206 بايد خاصيت خنك‌كنندگي زيادي در دماهاي بالا داشته باشد. در واقع به كمك اين خاصيت، مانع از داغ‌شدگي در دنده‌ها مي‌شود. روغن گيربكس اتوماتيك، همچنين داراي خاصيت جلوگيري از كف كردن روغن و يا تشكيل حباب روغن را دارد. اين ويژگي در گيربكس دستي بسيار دردسرساز مي‌باشد؛ چرا كه وجود كف و حباب، مانع از انتقال صحيح قدرت به سيستم گيربكس مي‌شود. اين امر به شدت بازده و راندمان را پايين مي‌آورد.
روغن گيربكس اتوماتيك خاصيت ضد خوردگي و ضد اكسيداسيون نيز دارد. بايد در نظر داشت كه در برخي از موارد و در زمان اضطرار مي‌توان از روغن گيربكس اتوماتيك به جاي روغن گيربكس دستي استفاده نمود. اما به دليل غلظت فراوان و گرفتگي احتمالي در كانال‌هاي گيربكس، از روغن گيربكس دستي، به هيچ وجه نمي‌توان به جاي روغن گيربكس اتوماتيك استفاده نمود. روغن گيربكس دستي بر اساس سطح كيفيت API و همچنين ميزان ويسكوزيته بر اساس معيار SAE، تقسيم‌بندي مي‌شوند.
در دسته‌بندي API بر اساس گرانروي روغن تقسيم‌بندي صورت مي‌پذيرد. در واقع اين گستره از GL-1 تا GL-6 تقسيم‌بندي مي‌شود. معمولا از GL-4 و GL-5 بيشترين استفاده صورت مي‌پذيرد. روغن گيربكس اتوماتيك سنتتيك عملكرد بهتري را در مواجهه با درجه فشار و حرارت بالا ، از خود نشان مي‌دهند.
ويژگي‌هاي روغن گيربكس اتوماتيك
روغن گيربكس اتوماتيك با توجه به كاربردهايش، بايد ويژگي‌هايي داشته باشد كه در ادامه شرح مي‌دهيم:
ويسكوزيته يا گرانروي پايين
روغن گيربكس اتوماتيك بر خلاف روغن دنده دستي، رقيق است و غلظت زيادي ندارد. به عبارت ديگر گرانروي يا ويسكوزيته اين روغن پايين‌تر است. اين يكي از مهم‌ترين ويژگي‌هاي روغن گيربكس اتومات است كه باعث مي‌شود قدرت به خوبي به كلاچ منتقل شود.
مقاومت نسبت به گرما
يكي ديگر از ويژگي‌هاي روغن گيربكس اتوماتيك خنك‌كنندگي است. عملكرد اين روغن در سيستم گيربكس اتومات شبيه مايع خنك‌كننده در سيستم رادياتور خودرو است كه با انتقال گرما، مانع داغ شدن دنده‌ها مي‌شود. نقطه جوش روغن گيربكس اتومات نسبت به دستي پايين‌تر است كه با افزودن مكمل افزايش مي‌يابد.
آب‌گريزي
روغن گيربكس بايد آب‌گريز باشد و قابليت جدا شدن از آب را داشته باشد تا در صورت نفوذ آب يا رطوبت به مخزن، از تشكيل امولسيون‌هاي مضر براي سيستم جلوگيري شود.
خاصيت ضدكف و ضدحباب
يكي ديگر از ويژگي‌هاي روغن گيربكس اتومات، خاصيت جلوگيري از تشكيل كف و حباب است. وجود حباب در روغن مانع انتقال قدرت در سيستم گيربكس مي‌شود و بازدهي روغن را كاهش مي‌دهد.
روغن گيربكس 206 اتوماتيك
پژو 206 از لحاظ گيربكس به دو مدل گيربكس دستي و گيربكس اتوماتيك تقسيم‌بندي مي‌شود. در انواع مختلف تيپ‌هاي پژو 206، تنها پژو 206 تيپ 6 و پژو 206SD V9 داراي گيربكس اتوماتيك هستند. ساير تيپ‌هاي پژو 206 از گيربكس دستي استفاده مي‌كنند. بايد در نظر داشت كه حجم روغن گيربكس در پژو 206 داراي گيربكس اتوماتيك، تنها 6 ليتر مي‌باشد.پژو 206 از لحاظ گيربكس به دو مدل گيربكس دستي و گيربكس اتوماتيك تقسيم‌بندي مي‌شود. در انواع مختلف تيپ‌هاي پژو 206، تنها پژو 206 تيپ 6 و پژو 206SD V9 داراي گيربكس اتوماتيك هستند. ساير تيپ‌هاي پژو 206 از گيربكس دستي استفاده مي‌كنند. بايد در نظر داشت كه حجم روغن گيربكس در پژو 206 داراي گيربكس اتوماتيك، تنها 6 ليتر مي‌باشد. بر روي بطري روغن گيربكس اتومات ۲۰۶ تيپ ۶، علامت ATF درج شده است. همگي انواع روغن گيربكس اتوماتيك، يكسان نمي‌باشند؛ بلكه بر اساس نوع گيربكس اتوماتيك، تغيير مي‌كنند. براي مثال در گيربكس‌هاي مدل CVT، بطري روغن گيربكس علاوه بر علامت ATF علامت CVT را نيز بر روي خود دارد.
راهنماي خريد روغن موتور
توضيح درباره انواع روغن موتور ها
يك روغن موتور خوب